یکی از وظایف اصلی طراحان روشنایی، تعیین منابع نوری مورد نیاز پروژه است.
انتخاب درست منابع نوری در طراحی روشنایی بسیار اهمیت دارد زیرا بر نتیجه کار تاثیر زیادی می گذارد. در نتیجه طراحان باید شناخت کافی از ویژگی ها و منابع نوری داشته باشند.
انتخاب منبع نور مناسب بر اساس ابعاد و کاربری فضا، کانسپت طراحی و هم چنین ویژگی چراغ هایی که به کار برده می شوند صورت می گیرد.
لایه های اصلی نورپردازی عبارتند از:
وظیفه ای، محیطی، تاکیدی، تزئینی، روشنایی ایمنی
لایه نور پردازی کاری یا وظیفه ای:
این لایه وظیفه تامین روشنایی برای کارکرد های چشمی را دارد و غالبا در جاهایی به کار می رود که قرار است در آن کار یا وظیفه ای فیزیکی مانند راه رفتن، مطالعه، تماشای تلویزیون و … انجام شود.
لایه نورپردازی محیطی:
نقش نور پردازی محیطی، فراهم کردن روشنایی لازم در کل محیط است و تامین نوری است که به سراسر فضا بتابد و شناخت بصری مقدماتی را ممکن کند.
نکته: اگر نور محیطی به میزان قابل ملاحضه ای از نور وظیفه ای در فضا کمتر باشد، کنتراست میان نور محیطی و نور وظیفه ای افزایش می یابد و فضا رویایی تر به نظر می رسد.
نکته:از سوی دیگر، اگر سطح نور محیطی تقریبا به اندازه سطح نور وظیفه ای باشد، فضا روشن تر به نظر می رسد.
لایه نورپردازی تاکیدی:
ایده اصلی برای استفاده از لایه تاکیدی، جلب توجه افراد به یک شی یا عنصر معماری نورپردازی شده است که با استفاده از کنتراست درخشندگی بین سوژه و پس زمینه حاصل می شود.
روشن کردن یک درخت، یک مجسمه یا حتی یک دیوار می تواند نمونه هایی از این نوع نورپردازی باشند.
لایه نورپردازی تزئینی:
به طور کلی ویژگی های ظاهری و تاثیرات بصری بیش از مقدار روشنایی در این لایه اهمیت دارد.
این فرم از نور، از این نظریه نشات می گیرد که نور نه تنها می تواند توجه انسان را به جزئیات جلب کند بلکه خود آن نیز می تواند حاوی اطلاعاتی باشد.
این نور می تواند سفید یا رنگی باشد. توجه به جزئیات معماری، طراحی داخلی و نوع چیدمان در این لایه اهمیت زیادی دارد.
روشنایی تزئینی
هدف از این نوع روشنایی خلق اتمسفر خاص و ایجاد ارتباط بصری و جلوه های زیبا است. در بیشتر مواقع این چراغ ها با معماری ادغام می شوند:
1- چراغ هایی که معمولا شکل ظاهری جالب توجهی ندارند ولی نور های مضمون دار یا نور دوطرفه و … و یا رنگی تولید می کنند.
2-نشانگر: این چراغ ها دارای اندازه کوچکی هستند و توان کمی دارند.
معمولا به صورت توکار در دیوار و زمین یا به صورت روکار بر روی سطح دیوار در ارتفاع پایین نصب می شوند. از آنها برای نشان دادن راه ها و مسیرها و مشخص کردن مرز بین فضاها و … استفاده می شود.
3- نورهای خطی و یا مخفی: این نور ها معمولا توسط نورهای LED ایجاد می شوند که در حلقه های 3 تا 5 متری تولید می شوند و از آنها برای روشن کردن جزئیات معماری مانند گوشه های سقف یا دیوار استفاده می کنند.
4- نور رنگی
بدون دیدگاه